Κοιτάξτε πόσο υπέροχα μαύροι είμαστε. Και, καθώς χορεύουμε, δεν είμαι η δεκαεξάχρονη Μέλοντι, δεν είμαι η άλλοτε εξώγαμη κόρη των γονιών μου – είμαι ένα αφήγημα, μια παραλίγο λησμονημένη ιστορία. Που τη θυμήθηκαν.
Η Άιρις γίνεται μητέρα στα δεκαπέντε της, ενώ είναι ακόμα παιδί. Ενώ ακόμα ανακαλύπτει τον ίδιο της τον εαυτό.
Η μητέρα της, η Σέιμπι, μεταμορφώνεται σε βράχο. Σκληρό και ανθεκτικό για να αντέξει τα χτυπήματα.
Η μικρή Μέλοντι μεγαλώνει με τη λαχτάρα της μαμάς. Ωστόσο, η μαμά της προτιμά να λέει ότι είναι η μεγάλη της αδερφή.
Τρεις γυναίκες από τρεις διαφορετικές γενιές. Μια γιαγιά, η κόρη της, μια γυναίκα γύρω στα τριάντα, και η εγγονή της, στα δεκαέξι της. Τρεις Αφροαμερικανίδες και οι φιλοδοξίες τους, οι φοβίες τους, οι επιθυμίες τους. Και όλα αυτά με μπλουζ και χιπ χοπ ως μουσική υπόκρουση. Με Prince, Billie Holiday ή Rock Master Scott & the Dynamic Three. Με αιχμηρή γραφή αλλά και συγκινητική.
Όλα ξεκινούν το 2001 κατά την τελετή ενηλικίωσης της Μέλοντι η οποία γίνεται δεκαέξι χρονών. Η μητέρα της, η Άιρις, δεν πρόλαβε να έχει μια τέτοια τελετή. Η ενηλικίωση της, πιο άγρια και επιτακτική, δεν ήταν δυνατόν να συνοδευτεί από γιορτή και μουσική. Έφερε στον κόσμο το παιδί της, ωστόσο, αποφάσισε να μην αφήσει πίσω τα όνειρά της. Μοιάζει να τα έβαλε πάνω από το παιδί της, τουλάχιστον στα μάτια των άλλων. Είναι όμως έτσι; Μάλλον όχι.
Δίπλα σε αυτές τις γυναίκες η Woodson τοποθετεί τους άντρες, κατά κάποιο τρόπο, λίγο πιο αμέτοχους. Φαινομενικά έστω. Ο παππούς Πο Μπόι, πρωταγωνιστής ίσως του πιο συγκινητικού κεφαλαίου του βιβλίου, κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν. Θυμάται πως τον έκανε να νιώθει η γυναίκα του όταν την πρωτοείδε, ή πως ένιωσε αποκτώντας την μικρή του εγγονή:
Μα το να κάθομαι εδώ και να σ’ έχω στην αγκαλιά μου όταν πέφτει η νύχτα – ε, λοιπόν… θα ‘λεγα ψέματα αν δεν παραδεχόμουν πως είναι ό,τι καλύτερο έχει συμβεί ποτέ στη ζωή μου, γιατί στ΄ αλήθεια είναι.
Και ο Όμπρεϊ, παιδί ακόμα και αυτός, ο πατέρας που η Μέλοντι αγαπάει όσο κανέναν και τίποτα:
Αν μου έλεγε κανείς να διαλέξω ανάμεσα στη μαμά μου και τον μπαμπά μου, δεν θα το σκεφτόμουν καθόλου. Δεν θα δίσταζα ούτε στιγμή. Θα έτρεχα σαν παιδάκι να χωθώ στην αγκαλιά του πατέρα μου.
Η Jacqueline Woodson, βραβευμένη με το National Book Award νεανικής λογοτεχνίας, μετά το υπέροχο Ένα άλλο Μπρούκλιν, δεν απομακρύνεται πολύ ως προς το θέμα ή τον τρόπο στο Κάτι αστραφτερό («Red at the bone» στο πρωτότυπο). Γράφει, κάνοντας συχνά flashback και fast forward που κρατάνε φλογερή την αφήγηση, για το Μπρούκλιν και για τις σχέσεις γονιών και παιδιών, για την ενηλικίωση που συνήθως έχει και αρκετά σκληρά σημεία, για τις ανισότητες και τον ρατσισμό, τη σεξουαλικότητα και το φύλο, τις διακρίσεις, την απώλεια. Και πάλι, ευτυχώς, το κάνει με έναν άμεσο και πολύ απλό τρόπο. Χωρίς να φωνάζει. Με μια πηγαία φρεσκάδα, που μετατρέπει όλα όσα γράφει σε κάτι που αφορά όλους μας, ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο ή τόπο.
Υ.Γ.: Υπέροχη η μετάφραση της Άννας Μαραγκάκη καθώς και το έργο, της Tasha Gray, που κοσμεί το εξώφυλλο.
Info
Κάτι αστραφτερό, Jacqueline Woodson
Μετάφραση: Άννα Μαραγκάκη
Εκδόσεις Πόλις, 2021
206 σελ., ISBN: 978-960-435-722-2