[Απολογισμός Μαϊου:
2 ταξίδια,
1 μπάνιο,
4 παγωτά,
3 (καλά) βιβλία.]
Καμιά φορά διαβάζεις βιβλία που με κάποιον τρόπο, ανεπαίσθητα, συνομιλούν μεταξύ τους. Είναι, λοιπόν, σαν να συναντήθηκαν τρεις άνθρωποι: ο ένας μίλησε για έναν έρωτα παθιασμένο, ο δεύτερος για έναν έρωτα καταδικασμένο και ο τρίτος για τη ζωή μετά από έναν έρωτα που πέθανε .
Η Annie Ernaux στο Πάθος αφηγείται την σχέση της με έναν παντρεμένο. Μια σχέση τόσο παθιασμένη, από τη μεριά της τουλάχιστον-άλλωστε στο πάθος συχνά μόνοι είμαστε-, που κατά τη διάρκειά της ζούσε και ανέπνεε μόνο γι’ αυτόν. Τα πάντα είχαν την εικόνα του και τη μυρωδιά του. Τα πάντα σχηματίζονταν από την παρουσία του ή την απουσία του. Η ερωτική προσμονή είναι το κυρίαρχο θέμα του βιβλίου, αλλά και πάλι όχι. Γιατι πρόκειται για την Ernaux και πάντα το θέμα της γραφής είναι ο κρυφός πρωταγωνιστής.
Ανακάλυψα αυτό για το οποίο είμαστε ικανοί, δηλαδή για τα πάντα: θεσπέσιους ή θανάσιμους πόθους, απουσία αξιοπρέπειας, πεποιθήσεις και συμπεριφορές τις οποίες έβρισκα παράδοξες στους άλλους μέχρις ότου κι εγώ η ίδια τις ασπάστηκα. Εν αγνοία του, μ’ έφερε πιο κοντά στον κόσμο.
◊
Στην Ανοιχτή θάλασσα, στο πρώτο του βιβλίο, ο Caleb Azuman Nelson γράφει μια θολή, εύθραυστη ιστορία αγάπης αλλά και μια ιστορία για τη φυλή και το τραύμα. Και ενώνει αυτά τα θέματα τόσο μοναδικά που σε συνεπαίρνει σε ένα ταξίδι άκρως εθιστικό. Δυο μαύροι Βρετανοί, δυο καλλιτέχνες, γνωρίζονται και ερωτεύονται. Πρώτα, όμως, γίνονται φίλοι. Διστακτικά και με τη συναισθηματική φρεσκάδα της νιότης τους σμίγουν. Και για λίγο όλα είναι εντάξει. Ίσως παραπάνω από εντάξει. Για λίγο, η ζωή τους αγγίζει τα όρια της ευτυχίας. Τα σκοτάδια του ενός όμως, σκοτάδια που ο συγγραφέας μας αφήνει από νωρίς να αντιληφθούμε, είναι σαρωτικά. Πόση ευτυχία μπορεί να σηκώσει το σκοτάδι μας τελικά;
Αν η καρδιά πονάει πάντα στην απόσταση ανάμεσα στην τελευταία και την επόμενη φορά, τότε ο σπαραγμός εμφανίζεται στο άγνωστο, στο μετέωρο, στο άπειρο.
◊
Η Marta Orriols στο Να μάθω να μιλώ για τα φυτά αφηγείται την ζωή της Πάουλα Σιντ, μιας δυναμικής φαινομενικά νεογνολόγου, που ξαφνικά χάνει τον αγαπημένο της. Λίγες ώρες μονάχα αφού εκείνος της ανακοινώνει τον χωρισμό τους και τον παράφορο έρωτά του για μια άλλη γυναίκα. Όλα αλλάζουν. Η Πάουλα χάνει την ισορροπία της και ο αναγνώστης την παρακολουθεί να προσπαθεί να ξανασταθεί στα πόδια της. Διαδικασία αργή, βάναυση, γεμάτη σκοτάδια αλλά και μικρές χαραμάδες φωτός, που όσο περνάει ο καιρός γίνονται ακόμα μεγαλύτερες. Η συγγραφέας γράφει για την απώλεια, την απογοήτευση, τον θυμό και την βίαιη αλλαγή της ζωής μιας γυναίκας. Ένα μυθιστόρημα που μοιάζει λίγο άβολο (καταλαβαίνεις με κάποιον τρόπο ότι πρόκειται για το πρώτο της μυθιστόρημα) ωστόσο καταφέρνει να μιλήσει για το θέμα του πένθους με ειλικρίνεια και απλότητα.
◊
ΥΓ.: Αν έπρεπε να διαλέξω και να προτείνω ένα από τα τρία θα διάλεγα αυθόρμητα την Ανοιχτή θάλασσα. Για πολλούς λόγους. Κάποιους μπορεί να μην τους καταλαβαίνω καλά καλά. Σίγουρα πάντως για την αισθαντικότητα, την ορμή, την φρεσκάδα της γραφής και κυρίως την διάθεση να πει πολλά αλλά να εννοεί ακόμα περισσότερα.
Info Πάθος, Annie Ernaux, μετάφραση Ρίτα Κολαΐτη, εκδόσεις Μεταίχμιο, σ. 80, 2023 Ανοιχτή θάλασσα, Caleb Azumah Nelson,, μετάφραση Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδόσεις Μεταίχμιο, σ. 276, 2023 Να μάθω να μιλώ με τα φυτά, Marta Oriols, μετάφραση Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδόσεις Καστανιώτη, σ. 272, 2021