Υπάρχουν ορισμένα βιβλία που σου ταιριάζουν πολύ και συνήθως αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το θέμα ή το ύφος τους. Έχουν κάποια από εκείνα τα χαρακτηριστικά που για κάποιο λόγο δυσκολεύεσαι να περιγράψεις με ακρίβεια. Ένα τέτοιο βιβλίο ήταν για εμένα και το Αντίο, φαντάσματα, της Ιταλίδας Nadia Terranova, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Η τριανταεξάχρονη Ίντα επιστρέφει μετά από καιρό στη γενέτειρά της, τη Μεσσίνη, για να βοηθήσει τη μητέρα της να ανακαινίσουν το σπίτι τους, προκειμένου να το πουλήσουν.
Αυτό το ταξίδι είναι την ίδια στιγμή και ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο, το οποίο επιτρέπει στον αναγνώστη να γνωρίσει σε βάθος την ηρωίδα. Η Ίντα, η σύντροφος του Πιέτρο, διακριτική, κλειστή αλλά γεμάτη ευγνωμοσύνη. Η Ίντα, η συγγραφέας ιστοριών για το ραδιόφωνο, ευρηματική και ευαίσθητη. Η Ίντα, η κόρη της μητέρας της, φαινομενικά σκληρή και αχάριστη. Αλλά κυρίως η Ίντα, η κόρη του Σεμπαστιάνο Λακουιντάρα, που εξαφανίστηκε ξαφνικά μια μέρα, όταν εκείνη ήταν δεκατριών χρονών, και την άφησε πληγωμένη και τσακισμένη. Έχουν περάσει είκοσι τρία χρόνια από εκείνη τη μέρα. Ωστόσο, το φάντασμα εκείνο διαπερνά με την ίδια ένταση την Ίντα.
Δεν ήταν, ωστόσο, λιγότερο σκληρή η ζωή της πριν εκείνος φύγει. Όταν έπρεπε να έρχεται καθημερινά αντιμέτωπη με την κατάθλιψη του πατέρα της. Όταν έπρεπε να τον φροντίζει. Όταν κάθε μέρα, λίγο περισσότερο κάθε φορά, έπρεπε να αποχαιρετά τον πατέρα που αγαπούσε και να γνωρίζει το πρόσωπο ενός άλλου πατέρα, δύσκολου, απόμακρου, ξένου. Πώς να είναι για ένα παιδί να βλέπει τον πιο αγαπημένο του άνθρωπο να χάνει κάθε μέρα λίγη ζωή ακόμα;
“Φτιάχνουμε τις φωλιές μας μες στις βρομιές” παραδέχεται η Ίντα αντικρίζοντας όλα τα παλιά της αντικείμενα στοιβαγμένα στο παιδικό της δωμάτιο. Γιατί βλέποντάς τα ξεπηδάνε όλες οι σκληρές αναμνήσεις και τα αναπάντητα ερωτήματα. Ανοίγουν όλες εκείνες οι πληγές που ήταν πρόχειρα κρυμμένες. Βλέπει συνεχώς μπροστά της τον πατέρα της. Φαντάζεται πως θα ήταν να έχει επιστρέψει. Φτιάχνει κάθε πιθανό σενάριο με το μυαλό της.
Κατασκευάζω άλλες υπάρξεις, καινούριες ιστορίες, χτίζω έναν παράλληλο κόσμο που τον διασχίζουν φωνές, σώματα, και σωστά αρθρωμένα ονόματα, συλλαβιστά, ξεκάθαρα. Η φαντασία μου δεν έχει όρια, δεν είναι αληθινή, η φαντασία μου είναι ένας δικτάτορας σε εγρήγορση, αν συλλάβει κάποια αντίφαση, φρενάρει, χάνει την αυτοκυριαρχία του. “Διόρθωσέ το!” με προστάζει.
Η δύναμη της γραφής της Terranova είναι μεγάλη. Η γλαφυρότητα και η ειλικρίνειά της σε κερδίζουν. Έχει επιλέξει πολύ προσεκτικά τις λέξεις, τις έχει βάλει σε μια σειρά και έχει προσπαθήσει να τακτοποιήσει θέματα πολύ δύσκολα. Αν ένας συγγραφέας καταφέρνει να γράψει για την κατάθλιψη, για την απώλεια, για την εκκωφαντική σιωπή της απουσίας ενός γονέα, χωρίς πολλά κλισέ και χωρίς μελό διάθεση, πιθανότατα έχει κερδίσει ένα μεγάλο στοίχημα.
Info
Αντίο, φαντάσματα, Nadia Terranova
Μετάφραση: Δήμητρα Δότση
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2021
269 σελ., ISBN: 978-618-03-2048-0