Κάθε νέο βιβλίο του Εντουάρ Λουί μου μοιάζει με ένα κομμάτι ενός παζλ. Εκείνου της ζωής του. Μιας ζωής γεμάτη εντάσεις, πολυπλοκότητα και θάρρος. Ενός αγώνα διαρκείας. Έτσι και στο τελευταίο του βιβλίο· γράφει για τη μητέρα του και το χρονικό του δικού της αγώνα προς την ελευθερία.
Το τελευταίο βιβλίο του Λουί, παραγγελία από την ίδια τη μητέρα του όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο, αναφέρεται στη προσπάθεια της Μονίκ να φύγει από μια -ακόμη μία- βίαιη σχέση και τον υποστηρικτικό ρόλο του γιου της σε αυτό τον επίπονο αγώνα. Εγώ επέλεξα, ασυνείδητα ή συνειδητά, να το διαβάσω από τη πλευρά της μητέρας.
‘Ενα τηλεφώνημα μέσα στη νύχτα, μια φωνή που τρέμει. Στην άλλη γραμμή ένας γιος που ακούει τη μητέρα του φοβισμένη. Τη συμβουλεύει να πάρει τα πράγματά της και να φύγει. Κάπως έτσι ξεκινάει η πορεία για μια νέα ζωή. Με μπόλικο φόβο, με αβεβαιότητα, ίσως με ντροπή. Η ντροπή είναι μια ανάμνηση, γράφει ο Λουί. Αλλά κυρίως με φόβο. Η Μονίκ είναι μια γυναίκα εργατικής τάξης, λαϊκής καταγωγής, χωρίς οικονομική άνεση, χωρίς στήριξη, αποδέκτης επαναλαμβανόμενης βίας, με ένα φαινομενικά προδιαγεγραμμένο μέλλον. Πώς μπορεί να ξεφύγει; Ή σωστότερα, μπορεί να ξεφύγει; Ο Λουί περιγράφει βήμα βήμα τη διαφυγή.
Η βία, όπως πάντα, στο προσκήνιο. Προσωπική, πολιτική, κοινωνική, η βία σε όλες της τις εκφάνσεις. Η βία που μας βρίσκει, η βία που μας πλησιάζει ήσυχα προτού γίνει θορυβώδης, η βία που επαναλαμβάνεται, αλλά κυρίως ο τρόπος να της κλείσεις την πόρτα. Δεν είναι εύκολος, αλλά είναι επιτακτικός. Ο Εντουάρ Λουί όπως πάντα μπερδεύει το προσωπικό με το πολιτικό και αυτή τη φορά το κάνει με τον πιο απλό τρόπο (αυτό το βιβλίο μου φάνηκε το πιο λιτό από όλα όσα έχει γράψει) αλλά και το πιο μεστό παράλληλα. Δεν υπάρχουν ιδιαίτερες εκπλήξεις. Καταλαβαίνεις ότι για μια ακόμα φορά θα διαβάσεις ένα πολύτιμο μυθιστόρημα, ένα χρονικό, ένα ψυχογράφημα, ένα μανιφέστο που έχει ουσία.
Διαβάζοντάς το δεν μπόρεσα παρά να μπω στη θέση της μητέρας του. Αναλογίστηκα το σθένος και τη τόλμη που χρειάστηκαν, υποκινημένα ενδεχομένως από τον χρόνιο φόβο, για να αποτάξει την κακοποίηση. Πόσο δύσκολο είναι να τηλεφωνείς στο παιδί σου για να σε σώσει; Τι μπορεί να περιμένεις; Πόσο έχεις παλέψει μέσα σου και πόσες πληγές έκρυψες κάτω από τα μανίκια σου; Πόσο κουρασμένος μπορεί να είσαι;
“Υπάρχουν άνθρωποι που τους παρασέρνει η ζωή και άλλοι που πρέπει να παλέψουν εναντίον της. Εκείνοι που ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία είναι κουρασμένοι.”
Ένα βιβλίο για τους κουρασμένους αυτού του κόσμου λοιπόν. Αλλά και για όλους εκείνους που τείνουν ένα χέρι για να τους βοηθήσουν. Πόσο σπουδαίοι είναι αυτοί οι άνθρωποι αλήθεια…
ΥΓ.: Το βιβλίο που με έβγαλε από το writing slump.
Info Η Μονίκ δραπετεύει, Εντουάρ Λουί Μετάφραση: Στέλα Ζουμπουλάκη Εκδόσεις Αντίποδες, 2024, σ. 134